Με το τέλος του 2025 μπαίνει σε εφαρμογή η δεύτερη φάση του νόμου που αφορά στη διαγραφή «αιώνιων» φοιτητών από τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια.
Ειδικότερα, η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη ξεκαθάρισε ότι 35.000 φοιτητές αξιοποίησαν τη «δεύτερη ευκαιρία» που δόθηκε με το θεσμικό πλαίσιο που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, ενώ περίπου 280.000 ανενεργοί φοιτητές θα διαγραφούν από τα πανεπιστήμια.
«Κατανοώ απόλυτα, ότι κάθε αλλαγή σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα γεννά ανησυχίες. Θέλω όμως να είμαι ξεκάθαρη: δεν μιλάμε για τιμωρητικές πολιτικές, ούτε για “εκκαθαρίσεις” φοιτητών, αλλά για ένα σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό πλαίσιο, που βάζει τάξη χωρίς να στερεί ευκαιρίες», επεσήμανε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σοφία Ζαχαράκη.
Η υπουργός εξέφρασε την άποψη ότι το καθεστώς των ανενεργών φοιτητών εδώ και δεκαετίες «αδικούσε τους πάντες: τα Ιδρύματα που δεν μπορούσαν να προγραμματίσουν, τους ενεργούς φοιτητές που κοπίαζαν και κυρίως τους ίδιους τους νέους μας, που έμεναν εγκλωβισμένοι, χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τις σπουδές τους».
Η Σοφία Ζαχαράκη σημείωσε ότι η νομοθετική παρέμβαση που έγινε αποδείχθηκε «αναγκαία», ενώ τόνισε ότι το νέο πλαίσιο «δεν είναι άκαμπτο». «Προβλέπει ρητά εξαιρέσεις και ευελιξία για όσους εργάζονται, για όσους έχουν προβλήματα υγείας ή σοβαρές οικογενειακές και κοινωνικές υποχρεώσεις. Δεν αντιμετωπίζουμε όλους το ίδιο, αλλά τον καθένα δίκαια. Το επόμενο διάστημα θα διαγραφούν περίπου 280.000 ανενεργοί φοιτητές, ενώ για σοβαρούς κοινωνικούς λόγους θα δοθεί η αναγκαία παράταση. Ταυτόχρονα, 35.000 φοιτητές μας αξιοποίησαν τη “δεύτερη ευκαιρία” που θεσπίσαμε, κι αυτό λέει πολλά για το πόσο αναγκαία ήταν αυτή η παρέμβαση», είπε χαρακτηριστικά.
Η υπουργός Παιδείας επεσήμανε, δε, ότι η φοιτητική ιδιότητα «δεν ισχύει εφ’ όρου ζωής σε κανένα σύγχρονο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο» και πρόσθεσε ότι στόχος είναι τα πτυχία να έχουν αξία και «να αντανακλούν προσπάθεια, ικανότητες και μεράκι».
«Στόχος μας είναι ένα δημόσιο πανεπιστήμιο σύγχρονο, εξωστρεφές και συμπεριληπτικό. Ένα πανεπιστήμιο που στηρίζει τον φοιτητή, χτίζει το μέλλον του και δεν τον αφήνει επ’ αόριστον στο περιθώριο. Δεν κλείνουμε πόρτες, αλλά ανοίγουμε δρόμους σε σπουδές με προοπτική, αξιοπιστία και θεσμική συνέπεια», κατέληξε η υπουργός.
Το νομοθετικό πλαίσιο και οι αριθμοί
Η 31η Δεκεμβρίου 2025 είναι η ημερομηνία, κατά την οποία αυτόματα θα διαγραφούν όσοι έχουν ξεπεράσει την ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης, σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης και τις δυνατότητες ολοκλήρωσης σπουδών στα ΑΕΙ, όπως ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, προβλέπει ότι όσοι φοιτητές έχουν ολοκληρώσει το 70% των μαθημάτων ή πιστωτικών μονάδων και έχουν συμμετάσχει σε εξετάσεις τουλάχιστον δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια, είχαν δικαίωμα ολοκλήρωσης σπουδών εντός δύο επιπλέον εξαμήνων, κατόπιν υποβολής αίτησης, εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογίων της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου κατά την οποία συμπληρώνεται η ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης.
Όσοι δεν εκκίνησαν τη διαδικασία παράτασης σπουδών, θα διαγραφούν αυτόματα στο τέλος του ημερολογιακού έτους.
Από τη διαγραφή εξαιρούνται τα άτομα με αναπηρία άνω του 50%, ενώ προβλέπεται κατ’ εξαίρεση υπέρβαση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης για σοβαρούς λόγους υγείας.
Σημειώνεται ότι η ρύθμιση δεν επηρεάζει ενεργούς φοιτητές, ούτε όσους βρίσκονται εντός του νόμιμου χρονικού πλαισίου σπουδών (4+2 ή 5+3 έτη).
Επιπρόσθετα, η πρόβλεψη για μερική φοίτηση αφορά σε γονείς παιδιών έως 8 ετών, εργαζόμενους (άνω των 20 ωρών εργασίας την εβδομάδα αποδεδειγμένα) και πρωταθλητές και αθλητές με εντατικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Ιούνιο, το σύνολο των ενεργών φοιτητών των ΑΕΙ κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2023-24 ήταν 352.099. Παράλληλα, οι εγγεγραμμένοι φοιτητές ήταν συνολικά 703.857, κάτι που συνεπάγεται ότι οι μη ενεργοί φοιτητές, κατά την ίδια περίοδο, έφτασαν στους 351.758.